Vệ sinh mũi đến bé là phương án bảo vệ, phòng né và cung ứng điều trị những vấn đề trên tuyến đường hô hấp mang lại trẻ nhỏ. Các cách dọn dẹp mũi khác biệt sẽ phù hợp với từng trường vừa lòng và gồm những lưu ý khác nhau. Vậy, hãy cùng losartanfast.com tìm hiểu 7 cách vệ sinh mũi an toàn và hiệu quả cho nhỏ xíu qua nội dung bài viết sau đây:
1. Nhỏ tuổi mũi bởi nước muối sinh lý
Sử dụng nước muối sinh lý để dọn dẹp và sắp xếp mũi mang đến trẻ là những làm đối chọi giản, phổ cập và được không ít mẹ tin dùng. Nước muối sinh lý chứa 0,9 % natri clorid, có tính năng làm không bẩn và hỗ trợ loại bỏ những chất nhầy cùng tác nhân truyền nhiễm, bụi bờ ứ ứ trong niêm mạc mũi của trẻ.
Bạn đang xem: Vệ sinh mũi, họng cho bé đúng cách ngay tại nhà
Trường phù hợp áp dụng:
Với kỹ năng làm sạch cùng diệt khuẩn, nước muối sinh lý yêu cầu được các mẹ sử dụng giữa những trường hòa hợp sau:
Mũi con trẻ bị khô: các mẹ nên xem xét vệ sinh mũi hằng ngày cho trẻ lúc mũi trẻ bị khô. Mũi trẻ bị khô thường bởi nằm điều hòa hay bởi không khí, thời tiết hanh khô khô, thiếu hụt ẩm. Lúc khô mũi, mũi trẻ chẳng thể sản xuất lượng dịch trường đoản cú nhiên đảm bảo an toàn niêm mạc mũi. Vi trùng và khói bụi dễ xâm nhập vào mũi trẻ, làm tăng nguy hại trẻ bị viêm mũi, viêm mặt đường hô hấp.Trẻ có vụ việc đường hô hấp: khi trẻ đang bị viêm mặt đường hô hấp, sổ mũi, ngạt mũi, nước muối sinh lý cùng với 0,9% natri clorid, có công dụng sát khuẩn, vứt bỏ vi khuẩn, virus là nguyên nhân gây bệnh. Đồng thời, nước muối sinh lý còn vứt bỏ dịch nhầy đặc trong mũi, làm cho thông thoáng đường hô hấp, giúp bé bỏng dễ thở hơn.Lưu ý: Trường hòa hợp mũi trẻ bị khô rạn do điều hòa hay là không khí khô giòn khô thì chỉ nhỏ dại mũi 1 vài lần, đồng thời phải tăng mức độ ẩm đến không khí bằng cách đơn giản là nhằm khăn hoặc chậu nước trong phòng. Nhỏ tuổi mũi mang lại trẻ sống trường đúng theo này chỉ là phương thức hỗ trợ thôi.
Hướng dẫn bí quyết thực hiện:
Sử dụng nước muối bột sinh lý để lau chùi mũi mang lại trẻ đòi hỏi các mẹ phải dịu nhàng, cẩn thận, không nôn nóng để kiêng nước cọ mũi ập vào trong. Bỏ ra tiết công việc rửa mũi được tiến hành như sau:
Bước 1: sẵn sàng các dụng cụ cần thiết: khăn (gạc), nước muối hạt sinh lý, tăm bông. Những dụng cụ thực hiện nên đảm đảm bảo sinh sạch mát sẽ, không sử dụng lại tăm bông giỏi khăn gạc chưa làm không bẩn cho phần nhiều lần dọn dẹp và sắp xếp mũi sau của trẻ.
Bước 2: Đặt nhỏ nhắn nằm nghiêng trên giường. Các mẹ nên xem xét lót khăn tuyệt gối bên dưới đầu trẻ.
Bước 3: Một tay giữ nhẹ đầu bé, tay còn lại đặt ống nước muối vào vào mũi bé, bóp vơi vài giọt vào từng cánh mũi. Không dùng mạnh mẽ tay với trẻ khiến cho trẻ giãy dụa, có tác dụng dịch rửa trôi ngược vào trong.
Bước 4: dùng tay bóp dịu 5-6 lần ở cả hai cánh mũi bé nhỏ giúp đẩy nước muối bột sinh lý và dịch nhầy ra tiện lợi hơn, đồng thời, cần sử dụng khăn hoặc tăm bông lau sạch sẽ phần dịch rửa tan ra ngoài.
Bước 5: Đỡ bé ngồi dậy và lấy khăn thấm hết hầu hết lượng dịch còn sót lại.
Để hình dung rõ rộng về cách lau chùi mũi mang đến trẻ bởi nước muối sinh lý, những mẹ có thể tham khảo đoạn phim sau:
Một số lưu giữ ý:
Để vạc huy chức năng làm không bẩn và sát khuẩn mũi mang lại trẻ bằng nước muối sinh lý, các mẹ yêu cầu ghi nhớ một số những chú ý sau:
Rửa tay sạch, tránh bụi bẩn, vi trùng từ tay bà mẹ lây lây truyền sang con.Sử dụng nước muối hạt sinh lý đạt độ đậm đặc chuẩn, nước muối quá loãng sẽ không còn phát huy được công dụng sát khuẩn, nước muối nồng độ cao rất dễ khiến kích ứng niêm mạc còn trẻ trung của trẻ.Trẻ sơ sinh nên thực hiện nước muối hạt sinh lý dạng đơn liều và không tồn tại chất bảo quản để đảm bảo an ninh tối đa.Các người mẹ nên để con nằm nghiêng đối với trẻ bên dưới 1 tuổi, nhằm dịch rửa chảy ra ngoài tiện lợi hơn. Cùng với các bé bỏng lớn hơn 1 tuổi đã hoàn toàn có thể ngồi vững, những mẹ rất có thể cho nhỏ xíu ngồi để lau chùi và vệ sinh cho con, tiêu giảm nước cọ mũi tung ngược vào trong.Các ngôi trường hợp bé xíu có gỉ mũi, các mẹ hoàn toàn có thể dùng tăm bông để kích thích bé xíu hắt hơi, đẩy gỉ mũi ra ngoài.Có thể chúng ta quan tâm: vị trí cao nhất 3 cách nhỏ dại nước muối bột sinh lý đến trẻ sơ sinh HIỆU QUẢ
2. Hút mũi mang lại trẻ bằng ống bơm hút mũi
Ống bơm hút mũi là cách thức được áp dụng để cung ứng các mẹ sa thải dịch nhầy trong mũi trẻ. Dụng cụ bao gồm một đầu hút nhỏ, vừa vặn vẹo với mũi của trẻ và một thân bóp cao su, tạo thành lực hút dịch nhầy ra ngoài.
Trường thích hợp áp dụng:
Vệ sinh mũi cho trẻ bởi ống bơm hút mũi được sử dụng trong trường vừa lòng dịch nhầy trong mũi trẻ rất nhiều và ko thể kéo ra bằng khăn thông thường. Ống bơm hôm nay sẽ cung cấp hút dịch nhầy vào mũi trẻ em ra ngoài dễ ợt hơn.
Cách thực hiện:
Sử dụng ống bơm để dọn dẹp vệ sinh mũi mang lại trẻ đòi hỏi các người mẹ phải khôn khéo và cẩn thận. Quá trình thực hiện cụ thể như sau:
Bước 1: sẵn sàng dụng cụ tất cả có: ống bóp cao su, khăn cùng nước muối bột sinh lý. để ý vệ sinh sạch sẽ và để quy định khô ráo thoải mái và tự nhiên trước khi sử dụng.
Bước 2: Đặt bé ở tứ thế phù hợp, tiện lợi cho việc lau chùi và vệ sinh mũi của trẻ.
Với nhỏ xíu dưới 1 tuổi: Đặt bé bỏng nằm nghiêng, gồm lót khăn nghỉ ngơi đầu và dưới cổ nhằm tránh dịch mũi rửa mũi tan ngược vào trong.Với nhỏ nhắn trên 1 tuổi: Để nhỏ bé ngồi, đầu khá cúi về phía trước, lót khăn bên dưới cổ mang lại bé. Các mẹ nên có một người nữa cùng cung ứng để giữ nhỏ nhắn ngồi yên.Bước 3: nhỏ tuổi nước muối bột sinh lý cho nhỏ xíu để làm sạch mũi và có tác dụng mềm hóa học bẩn, bé dại từng giọt vơi nhàng, bóp nhẹ cánh mũi nhỏ nhắn khoảng 5 giây.
Bước 4: Bóp ko khí ra khỏi ống bơm và giữ, để ống bơm vào lỗ mũi bé, không nhằm quá sâu, thả tay nhằm ống bơm hút chất nhầy nhớt ra
.Bước 5: Kéo ông bơm ra, mang khăn lau đến bé, dọn dẹp vệ sinh sạch ống bơm và lặp lại với mặt mũi kia.
Lưu ý:
Ống bơm hút là dụng cụ tiện nghi để dọn dẹp mũi cho bé. Mặc dù nhiên, các mẹ cần xem xét những điều sau:
Dụng cụ bảo đảm an toàn sạch sẽ. Dọn dẹp ống bơm hút ngay sau những lần sử dụng.Lựa chọn nước muối hạt sinh lý an toàn, có bắt đầu rõ ràng, tương xứng với trẻ nhỏ.Không chuyển ống bơm quá sâu, làm cho trẻ sợ, thậm chí còn khiến tổn yêu mến niêm mạc con trẻ nhỏ.3. Hút mũi mang lại trẻ bởi dụng chũm chữ U
Dụng nắm hút mũi chữ U là chế độ chuyên biệt, áp dụng để sa thải dịch nhầy trong mũi cho trẻ nhỏ. Luật này được thiết kế với có 2 ống dẫn luôn thể lợi: một ống dẫn dịch từ bỏ mũi nhỏ bé ra ngoài, một ống dẫn hơi hút của mẹ. Kiến thiết này tạo ra điều kiện dễ dàng để các mẹ quan giáp và kiểm soát và điều hành lực hút khi loại trừ dịch mũi đến trẻ.
Trường hợp áp dụng:
Với xây đắp tiện lợi, điều khoản chữ U là nguyên lý hút dịch nhầy chuyên dụng, được sử dụng trong số trường hợp:
Mũi nhỏ nhắn nhiều dịch nhầy với gỉ mũi làm trẻ khó khăn thở.Sử dụng sửa chữa thay thế ống bơm lúc ống bơm tất yêu lấy được gỉ mũi ra ngoài.Cách thực hiện:
Dụng gắng chữ U, lúc sử dụng, yên cầu các mẹ phải kết hợp động tác và lực hút nạp năng lượng ý. Các bước vệ sinh mũi mang đến trẻ bằng dụng gắng chữ U như sau:
Bước 1: chuẩn bị dụng cụ: những dụng cố kỉnh cần bảo vệ sạch sẽ trước lúc sử dụng:
Dụng nắm chữ U vẫn được vệ sinh sạch sẽ.Khăn sạch để lau không sạch và dịch mũi cho bé.Bước 2: Lót khăn bên dưới cổ cho nhỏ bé để né làm bẩn áo bé. Những mẹ buộc phải giữ bé nhẹ nhàng, hạn chế bé giãy dụa. Duy trì trẻ ở tư thế thẳng, nâng cấp đầu nhằm dịch dễ hút ra ngoài thuận lợi hơn.
Lưu ý:
Với bé xíu dưới 1 tuổi thì những mẹ buộc phải bế hơi nghiêng tay, hoặc đặt nhỏ xíu nằm bên trên gối xuất xắc khăn kê đầu.Với bé xíu trên 1 tuổi thì giữ bé ngồi thẳng, đầu tương đối cúi ngả về phía trước.Xem thêm: #1 Ngọc Trinh Không Mặc Quần Chip Lộ May Đen 100%, 900+ Quần Lót & Ảnh Đồ Lót Miễn Phí
Bước 3: cho đầu vòi lớn vào mũi bé, vòi vĩnh của luật được nối với một ống hình tròn dài, đưa vào phần đựng chất nhầy đi ra từ mũi trẻ
Bước 4: Đặt đầu ống còn sót lại vào miệng của mình và hút để chế tạo ra lực kéo chất nhầy nhớt trong mũi nhỏ nhắn ra ngoài
Bước 5: tiến hành tương trường đoản cú với bên mũi còn lại. Sau khoản thời gian hút xong xuôi thì dùng khăn sạch lau viền bên ngoài mũi bé, vệ sinh dụng cụ bằng nước muối hạt sinh lý hoặc dung dịch giáp khuẩn và bảo vệ dụng nuốm nơi thô ráo.
Lưu ý:
Nhiều chị em chưa quen sử dụng với lao lý chữ U bao gồm thể chạm chán phải một số trong những sai lầm nhỏ tác động đến niêm mạc mũi bé. Để giảm bớt tình trạng này, các mẹ cần xem xét những điều sau:
Đảm bảo pháp luật sạch sẽ: hình thức hút mũi mang lại trẻ cần được mẹ làm cho sạch cảnh giác trước lúc sử dụng, kị để bụi bẩn, vi trùng tiếp xúc với da cùng niêm mạc nhạy bén của béThao tác vơi nhàng: các mẹ tránh việc hút quá dạn dĩ hay để vòi hút thừa sâu vào mũi bé, tránh niêm mạc mũi bé bị tổn thương.4. Hút đờm sử dụng máy hút
Máy hút dịch đờm đến trẻ là biện pháp dọn dẹp và sắp xếp mũi cấp tốc chóng, thuận tiện và hiệu quả. Phương thức này yên cầu yêu cầu làm việc cẩn thận, bao gồm xác, do vậy, hay chỉ được vận dụng bởi những nhân viên cấp dưới y tế, ít khi thực hiện tại nhà.
Trường vừa lòng áp dụng:
Máy hút dịch là sản phẩm hút dịch mũi siêng dụng, được những nhân viên y tế sử dụng máy hút dịch mang lại trẻ trong những trường hợp như:
Các biện pháp dọn dẹp và sắp xếp mũi bằng tay bằng ống bơm hay mức sử dụng chữ U ko đạt hiệu quả.Hơi thở của trẻ con có âm thanh khác thường.Trẻ mũi tịt nặng, buộc phải thông mũi, mang oxy để thở.Trẻ thở bằng miệng, tất yêu vừa thở vừa ăn cùng một lúc.Các thực hiện:
Các nhân viên cấp dưới y tế trước khi sử dụng sản phẩm công nghệ hút dịch đờm mang đến bé, cần nắm vững các thao tác làm việc thực hiện để tránh làm tổn thương mang lại niêm mạc trẻ nhỏ như sau:
Bước 1: chuẩn bị dung dịch nước cọ (nước thường hoặc nước muối hạt sinh lý); sau đó, hút dịch cọ vào vào ống của sản phẩm hút .
Bước 2: từ từ luồn ống này vào một bên mũi bé cho đến lúc ống va vào phần sau của cổ họng
Bước 3: Bật công tắc nguồn để nước trong ống chảy ra có tác dụng loãng đờm dãi, tiếp đến hút đờm dãi này vào ống.
Bước 4: dứt hút đờm. Tắt công tắc và lỏng lẻo rút ống ra ngoài, mang khăn lâu dịu vùng xung quanh mũi của con trẻ và lau chùi và vệ sinh thiết bị sạch sẽ.
Lưu ý:
Sử dụng vật dụng hút dịch yên cầu người dùng phải nắm rõ các thao tác làm việc thực hiện và lưu ý những điều sau đây:
Không đưa ống hút dịch quá sâu, làm bé bỏng sợ, cực nhọc chịu, thậm chí tổn yêu quý mũi của trẻ.Nếu bé bỏng có biểu lộ thở nặng nề khăn, các cha mẹ không thể dọn dẹp và sắp xếp mũi bằng nước muối sinh lý, ống bơm, quy định chữ U thì nên cần đến gặp bác sĩ để được lau chùi và vệ sinh mũi bằng máy hút dịch đờm cho trẻ.5. Lau rửa mũi bởi khăn giấy
Lau cọ mũi bởi khăn giấy xuất xắc khăn xô là cách dọn dẹp mũi cho nhỏ xíu rất dễ áp dụng. Tuy nhiên, khi áp dụng khăn giấy, những mẹ nên để ý thao tác vơi nhàng vì chưng khăn rất có thể làm tổn thương, rát đỏ da bé xíu khi chà liền kề với da nhạy cảm của trẻ.
Trường hợp áp dụng:
Sử dụng khăn giấy lau chùi và vệ sinh mũi đến trẻ khi bé xíu không thể từ hỉ mũi, dịch nước mũi rã ra ngoài, nhỏ xíu thở bằng miệng vày dịch nhầy, gỉ mũi cản trở vấn đề thở bình thường của trẻ.
Cách thực hiện:
Vệ sinh mũi bởi khăn giấy mang lại trẻ là các làm rất dễ tiến hành chỉ cùng với khăn giấy mượt hoặc khăn xô, đông đảo dụng cụ luôn có ở phần nhiều gia đình. Những thực hiện rõ ràng như sau:
Bước 1: chuẩn bị dụng cụ: khăn giấy dai cùng mềm hoặc khăn xô. Dụng cụ sử dụng nên được mẹ bảo vệ sạch sẽ, chất liệu bình an với trẻ.
Bước 2: Quần khăn giấy hoặc vải vóc xô thành dạng sâu bấc kèn để dễ dãi đưa vào mũi lau chùi cho bé.
Bước 3: dùng tay giữ nhẹ nhàng đầu bé. Vơi nhàng chuyển khăn giấy đang quấn vào một bên mũi bé, giữ yên cho đến khi giấy thấm ướt. Chũm khăn giấy với làm tựa như với mặt mũi còn lại
Lưu ý:
Sử dụng khăn giấy là cách dọn dẹp mũi dễ dàng nhất để vệ sinh mũi mang lại bé. Mặc dù nhiên, những mẹ vẫn cần để ý những điều dưới đây:
Khăn giấy sử dụng phải sạch, hóa học liệu an toàn với trẻ nhỏĐảm bảo tay thật sạch trước khi rửa mũi đến con.Nhỏ 1 – 2 giọt nước muối bột sinh lý vào mũi con trẻ trước khi vệ sinh mũi vào trường hợp mũi khô, chất dơ rắn, cứng đầu.6. Cọ mũi đến trẻ bởi ống bơm
Rửa mũi cho trẻ bằng ống bơm là biện pháp dọn dẹp vệ sinh mũi cho nhỏ bé hiệu quả, dụng cụ solo giản, sẵn có, dễ tìm. Ống bơm cung ứng đưa dịch rửa vào mũi cùng rửa trôi các dịch nhầy, bụi bẩn ra ngoài.
Trường phù hợp áp dụng:
Ống bơm được tiến hành để vệ sinh mũi cho bé xíu khi dịch mũi của trẻ nhiều, tạo nghẹt mũi, sổ mũi; sử dụng khăn lau thông thường không đầy đủ để thải trừ hết dịch nhầy vào mũi trẻ.
Cách thực hiện:
Cách lau chùi và vệ sinh mũi cho nhỏ nhắn bằng ống bơm rất đơn giản dễ dàng và dễ dãi mà bất kể mẹ làm sao cũng có thể thực hiện được tại nhà. Gắng thể các bước để mẹ lau chùi mũi mang lại trẻ với ống bơm là:
Bước 1: chuẩn bị dụng ráng rửa mũi cho bé xíu gồm có: khăn, nước muối hạt sinh lý, tấm lót hoặc khăn bông dày, 2 dòng khăn sữa, 1 mẫu cốc và bơm tiêm tùy loại:
Bơm tiêm 3ml, 5ml đến trẻ bên dưới 3 tháng.Bơm tiêm 10ml mang đến trẻ bên trên 3 tháng.Bước 2: Đặt tấm lót hoặc khăn bông lên giường, đặt nhỏ nhắn nằm nghiêng, đầu gối lên trên tấm lót
Bước 3: Đặt khăn sữa dưới cổ trẻ nhằm giữ xống áo trẻ sạch sẽ
Bước 4: trộn nước muối sinh lý ra cốc và cần sử dụng ống bơm hút khoảng chừng 1 -2 ml nước muối bột sinh lý vào ống.
Bước 5: Đặt bé bỏng nằm nghiêng, nhẹ nhàng bơm nước muối bột sinh lý vào lỗ mũi bên trên của bé nhỏ để dung dịch chảy nhàn qua lỗ mũi bên đó hoặc qua mồm trẻ; tái diễn kỹ thuật cho đến khi thấy dịch chảy ra trong cùng sạch
Bước 7: sử dụng khăn sữa nhẹ nhàng lau sạch mũi cùng miệng trẻ
Bước 8: Lặp lại thao tác làm việc tương tự với lỗ mũi mặt còn lại
Lưu ý:
Sử dụng ống bơm sai cách rất có thể đẩy dịch cọ và chất nhầy vào trong, làm nhỏ nhắn nuốt phải, bởi đó các mẹ khi sử dụng ống bơm rửa mũi cho bé cần:
Thao tác dịu nhàng, chú ý đến phản nghịch ứng của bé: sử dụng ống bơm to gan tay, bơm nước muối hạt vào mũi trẻ vượt nhanh, đột nhiên ngột rất có thể khiến trẻ em bị sặc, sợ dọn dẹp mũi.Chỉ sử dụng ống bơm khi trẻ bị tắc mũi nhiều gây cản trở bé thở với các biểu hiện: bé bỏng đang mút sữa phải tạm dừng để thở hoặc nhỏ nhắn khó ngủ do bài toán thở bằng mũi cực nhọc khăn.Thường đặt nhỏ bé nằm nghiêng để vệ sinh mũi cho trẻ: mặc dù với bé nhỏ trên 1 tuổi hoàn toàn có thể để nhỏ bé ngồi, cúi khía cạnh về trước để dọn dẹp và sắp xếp mũi thuận lợi hơn.7. Cọ mũi mang lại trẻ bằng phương pháp xông hơi
Xông tương đối là cách thức rửa mũi đến trẻ nhờ hơi nước nóng. Hơi nước nóng tiện lợi len lỏi vào trong mũi của trẻ, có tác dụng mềm và có tác dụng loãng dịch nhầy, gỉ mũi, từ bỏ đó, đẩy dịch nhầy ra ngoài một bí quyết tự nhiên, không gây tức giận cho trẻ con nhỏ.
Trường đúng theo áp dụng:
Xông khá để vệ sinh mũi mang đến trẻ được thực hiện khi trẻ bị nghẹt, mũi con trẻ khô, trẻ khó thở do dịch nhầy cùng gỉ mũi, bụi bặm bụi bờ ứ ứ trong mũi của trẻ, việc lau chùi mũi mang đến trẻ bằng các công gắng thông thường gặp nhiều trở ngại do trẻ em quấy khóc, hoặc các mẹ nặng nề thao tác.
Cách thực hiện:
Việc xông hơi lau chùi mũi đến trẻ yêu cầu được tiến hành trong nhà tắm hoặc sau thời điểm tắm cho trẻ. Quá trình thực hiện rõ ràng như sau:
Bước 1: Mở vòi rét trong phòng tắm giặt 5 phút cho đến khi phòng có không ít hơi nước.Bước 2: Ngồi cùng nhỏ nhắn trong phòng khoảng 10 phút để dịch nhầy vào mũi nhanh loãng cùng dễ dàng bán ra ngoài hơn.Bước 3: sau khoản thời gian xông hơi, bà mẹ nhẹ nhàng dùng khăn không bẩn lau sạch sẽ dịch nước mũi hoặc để trẻ từ hỉ mũi đẩy dịch mũi ra ngoài.Lưu ý:
Xông tương đối là cách dọn dẹp và sắp xếp mũi thuận tiện cho mẹ, an ninh cho bé. Tuy nhiên, những mẹ vẫn buộc phải ghi nhớ những xem xét sau đây:
Đảm bảo bầu không khí trong phòng đủ lưu thông để bé hít thở.Đảm bảo bé nhỏ không bị sốc nhiệt sau khi ra ngoài phòng xông tương đối do ánh sáng phòng xông hơi khác biệt với ánh sáng bên ngoài.Không xông hơi mang đến trẻ dưới 8 tuổi do khung người trẻ nhạy bén cảm, chưa thích ứng được với ánh nắng mặt trời trong phòng xông hơi.Hy vọng nội dung bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin cho những mẹ về hầu như cách lau chùi mũi cho bé. Việc lau chùi và vệ sinh mũi mang đến trẻ đề nghị được thực hiện hàng ngày khi trẻ em bị nghẹt mũi, cực nhọc thở. Nếu tình trạng nghẹt mũi của bé không được cải thiện, những mẹ đề nghị đưa trẻ tới thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, vui lòng tương tác tổng đài 1900 6424 để được support kịp thời và chủ yếu xác.