Tổ chức
Đảng bộ bgh Công đoàn Đoàn trường Tổ trình độ Tổ Toán Tổ Tin Tổ Văn Tổ lý-Công nghệ Tổ Hóa Tổ Sử-GDCD Tổ Sinh-Công nghệ Tổ Địa Tổ thể thao - Quốc chống Tổ ngoại ngữ Tổ Hành chính
Tra cứu tin tức
Tra điểm
tài nguyên
Chia sẻ bốn liệu ý tưởng sáng tạo kinh nghiệm
SỬ DỤNG MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC
TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
Nguyễn Thị Thu Lệ - thầy giáo Lịch sử
Có nhiều phương pháp và phương thức tổ chức dạy dỗ học kế hoạch sửtích cực nhằm mục tiêu phát huy tính nhà động, chủ quyền và sáng tạo của học sinh, điều đócó ý nghĩa sâu sắc thiết thực trong việc đổi mới phương thức dạy học ở trường phổ thônghiện nay. Vào khuôn khổ nội dung bài viết này công ty chúng tôi nêu ra một số cách thức màqua quy trình vận dụng trong giảng dạy lịch sử dân tộc ở trường rộng lớn cho hiệu quảkhả quan, học sinh rất có thể nắm kỹ năng và vận dụng kiến thức một cách linhhoạt và sáng tạo phụ thuộc vào năng lực của bản thân.
Bạn đang xem: Các phương pháp dạy học tích cực môn lịch sử
1. ý kiến về dạy học tích cực và phương thức dạy học tập tíchcực
Bản hóa học của dạy học tích cực và lành mạnh là tôn vinh chủ thể nhấn thức,chính là phát huy tính từ bỏ giác, dữ thế chủ động của người học. Tích cực là một trong những nétquan trọng của tính cách: “Tính lành mạnh và tích cực của học viên trong tiếp thu kiến thức là hiệntượng sư phạm thể hiện cố nạm cao về những mặt trong vận động học tập củatrẻ em” <1,tr.5>. Theo I.F.Kharalamốp “Tính tích cực là tâm trạng hoạt độngcủa học viên đặc trưng bởi vì khát vọng học tập, cố gắng trí tuệ và nghị lực caotrong quy trình nắm vững loài kiến thức” <2,tr.43>. Bởi vậy tích cực là 1 trong những đức tínhquý báu rất cần thiết cho mọi quá trình nhận thức, là nhân tố đặc biệt tạonên kết quả dạy học.
Phương pháp dạy học lành mạnh và tích cực là những cách thức dạy họctheo hướng phát huy tính nhà động, độc lập và sáng tạo, hướng về việc hoạtđộng hóa, tích cực hóa vận động nhận thức của người học. Cách thức dạy họctích cực gồm những đặc thù cơ bạn dạng là:
- bạn học triệu tập cao độ trong học tập tập, dữ thế chủ động tìm tòikhám phá văn bản học tập, nhà động xử lý các vấn đề phù hợp với khả nănghiểu biết của mình, khuyến cáo các ý tưởng sáng chế và từ nguyện trình bày, diễnđạt các ý kiến của mình. Theo lí thuyết kiến tạo, phương pháp dạy học tập tích cựcchính là hỗ trợ cho "người học tự kiến thiết những cấu trúc trí tuệ riêng chomình về phần đông tài liệu học tập, chắt lọc những tin tức phù hợp, giải nghĩathông tin dựa vào vốn kiến thức đã tất cả và yêu cầu hiện tại, bổ sung thêm nhữngthông tin cần thiết để kiếm tìm ra ý nghĩa sâu sắc của tài liệu mới" <3>, fan họcchính là công ty của quy trình nhận thức.
- tín đồ dạy: linh hoạt, mềm dẻo, luôn tạo thời cơ để ngườihọc thâm nhập và quản lý hoạt cồn nhận thức. Người dạy thi công được mọi môitrường có công dụng thúc đẩy bạn học trường đoản cú điều khiển vận động học tập, cung cấpnhững trọng trách học tập tất cả mức độ phù hợp với từng học tập sinh, tạo điều kiện chotừng học viên được phép lựa chọn, tự lập kế hoạch, tự đưa ra mục đích hoạt động,tự mình hoặc bắt tay hợp tác để triển khai nhiệm vụ học tập, sau cùng tự nhấn xét đánhgiá công dụng học tập của phiên bản thân. Tín đồ dạy chỉ cần người tổ chức triển khai và hướng dẫnquá trình dìm thức.
- Nội dung bài bác dạy không đi sâu vào từng cụ thể cụ thể màsắp xếp thành những vấn đề liên kết hoặc thu xếp theo nguyên lí hiệ tượng để kíchthích bốn duy và tính nhà động trí tuệ sáng tạo trong cách giải quyết các vấn đề củangười học.
2. Thực hiện một số phương thức dạy học tích cực và lành mạnh trong dạy họclịch sử nghỉ ngơi trường phổ thông
2.1. Cách thức sử dụng hệ thống câu hỏi nhận thức để pháthuy tính tích cực của học sinh
Câu hỏi nhấn thức là thắc mắc khi đặt ra tạo được mâu thuẫntrong dấn thức của học tập sinh, để giải quyết và xử lý mâu thuẫn đó, giả dụ chỉ sử dụng kiếnthức cũ không giải quyết và xử lý được mâu thuẫn, không trả lời được câu hỏi. ước ao trảlời thắc mắc phải hấp thụ những kiến thức và kỹ năng mới bởi vì thầy cho thấy cung cấp, phải huyđộng nhiều thao tác làm việc tư duy mới xử lý được câu hỏi.
a. Nêu thắc mắc đầu giờ đồng hồ học: Vào đầu giờ học, cô giáo cóthể kiểm tra hay là không kiểm tra kỹ năng và kiến thức bài cũ. Trước khi cung cấp kiến thứccủa bài học kinh nghiệm mới, giáo viên phải nêu ngay câu hỏi định hướng thừa nhận thức mang đến họcsinh. Thắc mắc loại này thường xuyên là thắc mắc có tính chất bài tập, muốn trả lời cầnphải huy động kiến thức cơ phiên bản của toàn bài. Nêu câu hỏi đầu giờ học tất cả 2 tácdụng lớn: thứ nhất là nó xác định rõ ràng nhiệm vụ thừa nhận thức của học sinh tronggiờ học, trang bị hai là hướng học viên vào những kiến thức trọng trọng tâm của bài, huyđộng cao nhất các buổi giao lưu của các giác quan học viên trong quá trình học tập:nghe, nhìn, kết phù hợp với tư duy tất cả định hướng. Đương nhiên khi đặt câu hỏi,không yêu cầu học viên trả lời ngay mà chỉ với sau khi gia sư đã cung cấp đầy đủsự khiếu nại thì học sinh mới vấn đáp được.
b. Câu hỏi sử dụng trong quy trình giảng dạy: trong quátrình giảng dạy, thầy giáo còn bắt buộc biết đưa ra và giúp học sinh xử lý cáccâu hỏi có đặc thù nhận thức kiến thức. Một hệ thống câu hỏi tốt nêu ra trongquá trình giảng dạy phải tương xứng với kĩ năng của những em, kích thích bốn duyphát triển, đồng thời tạo thành mối liên hệ bên trong của học viên và thân họcsinh với giáo viên, có nghĩa là mỗi thắc mắc đưa ra, mỗi học sinh và cả giáo viênphải thấy rõ vì sao vấn đáp được, bởi vì sao không vấn đáp được. Thắc mắc quá khóhay không đủ sự kiện, tư liệu để các em trả lời.
Những thắc mắc trong sách giáo khoa là cơ sở để giáo viên xácđịnh kỹ năng và kiến thức trong sách, đồng thời bổ sung để desgin hệ thống thắc mắc củabài. Câu hỏi phải gồm sự chuẩn bị từ khi soạn giáo án, tất cả dự loài kiến nêu ra lúcnào? học viên sẽ trả lời như thế nào? Đáp án phải trả lời ra sao? cụ thể việcsử dụng câu hỏi trong dạy dỗ học còn là 1 trong nghệ thuật. Khi thắc mắc đặt ra bắtbuộc học sinh phải suy nghĩ, đề nghị kích thích được lòng ham phát âm biết, trí thôngminh, sáng chế của họ. Đặc biệt là khiến được cảm hứng ngạc nhiên khi đối chiếucái new biết và loại đã biết sau thời điểm trả lời đúng thắc mắc do cô giáo nêu ra.Khi desgin hệ thống câu hỏi ở bên trên lớp nhằm mục tiêu gây hứng thú, tích cực học tập,phát triển năng lực tư duy của học tập sinh, cô giáo không nên đưa ra những câu hỏimà những em chỉ việc trả lời một cách đơn giản dễ dàng “có” xuất xắc “không” hoặc “đúng” hay“sai”. Cũng chính vì những thắc mắc như cụ không đòi hỏi học sinh cần suy nghĩ. Đồngthời cũng không nên đặt câu hỏi quá dễ làm cho học sinh thỏa mãn, đi mang đến chủquan về vốn gọi biết của mình, mà phải làm cho các em đọc rằng, sự trả lờiđúng, đầy đủ câu hỏi do thầy giáo nêu ra là tốt, tuy nhiên vẫn phải liên tục suynghĩ để trả lời hay hơn, sâu sắc hơn và thông minh hơn.
c. Sử dụng câu hỏi khi dứt bài học: sau khi giảng xongbài, trong phần củng rứa giáo viên cần đưa ra những câu hỏi nhằm khái quát lạinhững văn bản vừa học. Đặc biệt, buộc phải nắm những kiến thức “xuyên suốt”, tức lànhững kiến thức quan trọng có liên quan tới bài sau hoặc những kỹ năng và kiến thức gắnkết với bài bác trước. Đối với việc sử dụng thắc mắc khi xong bài học, giáo viênnên chăm chú gợi mở những kỹ năng của bài bác mới bằng việc ra bài tập về nhà thôngqua việc đặt một số câu hỏi nhận thức.
Xem thêm: Xem Phim Samurai Sentai Shinkenger Tập 41 Vietsub + Thuyết Minh Full Hd
2.2. Phương pháp dạy học nêu vấn đề
Dạy học tập nêu sự việc hay có thể nói là dạy học theo hướngtích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh là làm cho hoạt động của học sinhtrở đề xuất hứng thú, biến một yêu cầu của chính bạn học. Dạy dỗ học nêu vấn đềlà phương pháp tổ chức dạy học gồm ba yếu tố cơ bản: tình huống có vấn đề; biểuđạt vấn đề; đưa học viên vào tình huống có sự việc và tổ chức triển khai hướng dẫn học tập sinhtích cực, từ giác, sáng tạo trong giải quyết vấn đề. Nói cách khác đây chủ yếu làhình thức tổ chức triển khai sự tìm tòi kỹ năng và kiến thức mới trong quy trình học tập thông quaviệc giải quyết các vấn đề. Cụ thể:
a. Thầy giáo dẫn dắt học viên vào tình huống có vấn đề: Tìnhhuống có vụ việc là trở ngại về kiến thức của nhỏ người lộ diện khi chủ thể chưabiết giải pháp giải quyết, giải thích hiện tượng, sự vật, quy trình thực tế, khichưa đạt tới mục đích bằng cách thức thân quen thuộc. Trường hợp này kích say mê conngười kiếm tìm tòi cách giải quyết mới hay yêu cầu có hành động mới. Tình huống có vấnđề là quy phương tiện của vận động có thừa nhận thức sáng tạo có hiệu quả. Ta rất có thể diễntả trường hợp có vấn đề trong học tập lịch sử vẻ vang của học sinh như sự lộ diện mộtmâu thuẫn mà học sinh đứng trước sự cần thiết phải search ra chiếc mới, loại chưabiết nhưng cần phải biết. Trường hợp có vấn đề rất có thể là tổng thể nội dung bàihọc hoặc là văn bản một mục. Ví dụ là về văn bản học sinh chưa biết một kiếnthức nào đó, hoàn toàn có thể là lý do (bùng nổ, thành công hay thất bại), phiên bản chấtcủa của các sự kiện, hiện tượng kỳ lạ lịch sử, những kiến thức trừu tượng, khái quátnhư: khái niệm, quy luật, bài học lịch sử… Về phương pháp, học viên chưa biếtcách lập luận, chưa tạo thành được “một bé đường”, một cấu trúc tư duy để đi từcái đã biết sang trọng cái chưa biết nhưng cần được biết.
b. Nêu vấn đề: lúc có trường hợp có vấn đề, cô giáo phảibiết cách diễn tả vấn đề sao cho hiệu quả. Trước hết, đặt học sinh vào trạngthái tâm lí đặc trưng – một trong số điều kiên để có dạy học tập nêu vấn đề, khiếnhọc sinh tò mò, xuất hiện nhu ước nhận thức cái không biết nhưng rất cần phải biết.Điều đặc biệt quan trọng là giáo viên yêu cầu khéo léo đặt ra vấn đề cùng gợi được sự hứngthú thừa nhận thức ở học tập sinh. Học viên chỉ hứng thú nghe thầy giảng lúc học bàicung cấp cho những kỹ năng và kiến thức mới, khi thầy có phương thức giảng dạy dỗ sinh độngsẽ lôi cuốn, kích thích các em kiếm tìm tòi, giao lưu và học hỏi thêm ngoài các điều sẽ lĩnhhội trên lớp. Chăm chú “vấn đề” trong tình huống có sự việc cần phải bảo đảm tínhvừa sức đối với học sinh. Giáo viên có thể đặt ra những tình huống có vấnđề phải tạo thành được khoảng không gian sángtạo, nhộn nhịp trong lớp học, từ đó những em đang hứng thú, tê mê trong search tòi,lĩnh hội kỹ năng mới.
c. Tổ chức, phía dẫn học viên tích cực, chủ động giải quyếtcác sự việc trong tình huống có vấn đề: giáo viên cần phối hợp khéo léo vấn đề tổchức vận động nhận thức của học viên với thông tin kiến thức khoa học, phongphú, tạo đk gợi mở, cung cấp tài liệu…nhằm giúp học sinh tự giác, tíchcực xử lý các sự việc từng bước, từng phần. Bạn giáo viên từ vai tròngười truyền đạt kiến thức và kỹ năng có sẵn trở thành fan hướng dẫn, tổ chức, điềuchỉnh con đường cho học sinh tìm đến trí thức mới bằng việc giải quyết và xử lý các tìnhhuống có vấn đề. Sau thời điểm đặt vấn đề, nếu như thấy học tập sinh chạm chán khó khăn, giáo viênphải biết phương pháp chia bé dại vấn đề, tổ chức cho học viên thảo luận, bàn cãi vớinhau để vấp ngã sung, khẳng định kết quả nhận thức. Tiếp nối thầy là người đưa ra kếtluận đúng độc nhất vô nhị làm các đại lý cho học viên tự hoàn thành những điều các em vừa nhậnthức.
2.3. Phương pháp kết thích hợp nhuần nhuyễn hệ thống phương phápdạy học lịch sử để đẩy mạnh tính tích cực của học sinh.
a. Kết hợp thắc mắc nhận thức với đồ dùng trực quan
Câu hỏi dìm thức là câu hỏi khi đặt ra tạo được mâu thuẫntrong nhận thức của học tập sinh. ý muốn trả lời thắc mắc học sinh cần tiếp thu nhữngkiến thức bắt đầu do thầy cho thấy cung cấp, phải kêu gọi nhiều thao tác làm việc tư duy mớigiải quyết được câu hỏi. Trong những biện pháp nhằm hình thành kỹ năng mới chohọc sinh thì sử dụng vật dụng trực quan là trong số những biện pháp quan liêu trọngbởi: “Nguyên tắc trực quan lại là giữa những nguyên tắc cơ phiên bản của lí luận dạyhọc, nhằm mục đích tạo cho học sinh những hình tượng và hình thành những khái niệm bên trên cơsở thẳng quan sát hiện vật sẽ học hay đồ dùng trực quan liêu minh họa sự vật”<3,tr.61>. Bởi vì vậy mà bài toán kết hợp thắc mắc nhận thức với vật dụng trực quanlà một biện pháp môn sư phạm quan trọng để đẩy mạnh tính tích cực và lành mạnh của học tập sinh.Theo bọn chúng tôi, phương thức này được thực hiện theo các hướng sau:
- Kết hợp thắc mắc nhận thức với vật dụng trực quan nhằm giảiquyết vấn đề: Tức là, sau khi giáo viên nêu câu hỏi nhận thức cho học viên giảiđáp rồi mới ra mắt 1 loại vật dụng trực quan có tính gợi mở để câu trả lời câuhỏi dấn thức vừa nêu.
- Kết hợp vật dụng trực quan tiền với thắc mắc nhận thức nhằm mục đích khắcsâu một đơn vị chức năng kiến thức: có nghĩa là, giáo viên chỉ dẫn một sơ đồ với tínhchất “mở” (cung cung cấp kiến thức) nhằm rồi từ đó giáo viên đưa ra câu hỏi nhận thứcđể học viên vận dụng kiến thức và kỹ năng cũ cộng với kỹ năng mới (qua vật dụng trựcquan) nhằm giải đáp. Lưu giữ ý, so với hướng này trước lúc đưa ra đáp án, giáo viênnên cho học sinh các thắc mắc gợi mở
b. Biện pháp kết hợp câu hỏi nhận thức với những đoạn tườngthuật, miêu tả, nêu đặc điểm
Trong dạy dỗ học nói chung, dạy dỗ học lịch sử hào hùng nói riêng, việctrình bày mồm có ý nghĩa sâu sắc rất đặc trưng “ Vì khẩu ca giữ vai trò chủ đạo vớiviệc huấn luyện và đào tạo của gia sư và vấn đề học tập của học sinh. Việc trình bày miệngkhông chỉ để thực hiện phương thức thông tin – tái hiện nhằm mục đích khôi phục hình ảnhquá khứ mà còn giúp học sinh thừa nhận thức sâu sắc sự kiện, trình diễn những suynghĩ, đọc biết trong nghiên cứu, tra cứu tòi” <3,tr.39>. Có nhiều cách trình bàymiệng, tương xứng với kiến thức đặc trưng của cỗ môn lịch sử dân tộc và yêu cầu sư phạm vềquá trình nhận thức sự kiện ấy. Trong đó quan trọng nhất là sử dụng những đoạntường thuật, miêu tả và nêu đặc điểm nhằm tái hiện tại hoặc diễn tả hay nêu đặcđiểm những sự kiện lịch sử vẻ vang với vừa đủ tính cố gắng thể, nét sệt trưng, bản chất chủyếu… trên cơ sở này mà việc kết hợp thắc mắc nhận thức với những đoạn tường thuật,miêu tả, nêu điểm lưu ý lại càng có ý nghĩa sâu sắc trong việc tăng tốc tính tích cựcnhận thức của học sinh. Theo chúng tôi, phương thức này được sử dụng theo cáchướng sau:
- Kết hợp thắc mắc nhận thức với những đoạn tường thuật, miêutả, nêu đặc điểm để giải đáp học sinhtích cực, chủ động giải quyết các vấn đề, nghĩa là: thầy giáo cần phối hợp khéoléo việc tổ chức hoạt động nhận thức của học sinh với thông tin kiến thức khoahọc, phong phú, tạo đk gợi mở, cung cấp tài liệu…nhằm giúp học sinh tựgiác, tích cực giải quyết các sự việc từng bước, từng phần.. Sau thời điểm đặt vấn đề(thông qua câu hỏi, bài tập nhận thức), giả dụ thấy học sinh chạm mặt khó khăn, giáoviên phải biết cách hỗ trợ thêm kiến thức và kỹ năng cho học sinh. Trong các số đó việc đưa racác đoạn tường thuật, miêu tả, nêu đặc điểm cho những em là 1 trong những biện pháp mangtính hóa học “mở” quan trọng để giúp những em hoàn toàn có thể từng bước xử lý vấn đề.Sau đó thầy là bạn đưa ra tóm lại đúng tốt nhất làm đại lý cho học viên tự hoànthiện phần lớn điều những em vừa dìm thức.
- Sử dụng những đoạn tường thuật, miêu tả, nêu điểm sáng kếthợp cùng với hệ thống câu hỏi nhận thức để cải cách và phát triển tư duy học tập sinh, tức là: Saukhi trình diễn một đoạn tường thuật, mô tả hay nêu điểm lưu ý nào đó, giáo viênđưa ra một hoặc một hệ thống câu hỏi nhận thức yêu cầu học sinh trả lời. Vớiviệc kết hợp này sẽ giúp phát triển tư duy học sinh, đồng thời giúp học viên thuđược tin tức ngược, hỗ trợ cho việc dạy và học có công dụng hơn. Để giúp họcsinh vấn đáp được câu hỏi, thầy giáo cần căn cứ vào nội dung bài học kinh nghiệm để xácđịnh nội dung câu hỏi nhận thức cho phù hợp, kết hợp với hệ thống câu hỏi gợimở giúp học viên trả lời rồi rút ra tóm lại khái quát.
3. Kết luận
Để giúp học viên phát huy tính tích cực và lành mạnh trong quy trình họctập môn lịch sử dân tộc ở ngôi trường THPT yên cầu giáo viên phải thực hiện nhiều giải pháp sưphạm. Cùng với những giải pháp được đề cập trong đề tài, nếu được cô giáo sử dụnghợp lí vẫn có tác dụng to bự giúp học sinh tích cực hơn trong quy trình học tậplịch sử. Tuy nhiên trong dạy dỗ học định kỳ sử không tồn tại biện pháp làm sao là vạn năng đểphát huy tối đa tính tích cực, dữ thế chủ động trong quá trình học tập của những em.Việc thực hiện các phương pháp nói bên trên chỉ thực sự rước lại kết quả giáo dục khiđược giáo viên áp dụng một bí quyết linh hoạt, mượt dẻo, tuỳ mục đích của bài và khảnăng dấn thức của những em.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
<1> Đặng Văn Đức, Nguyễn Thị Hằng (1999), kỹ thuật dạy dỗ học ĐịaLí sống trường Trung học tập Cơ Sở, NXB Giáo dục, Hà Nội
<2> I.F.Kharalamốp (1975), phát huy tính tích cực của họcsinh như thế nào, tập I, NXB Giáo dục, Hà Nội
<3> Phan Ngọc Liên, Trịnh Đình Tùng, Nguyễn Thị Côi (2002),Phương pháp dạy dỗ học kế hoạch sử, tập II, NXB Đại học sư phạm, Hà Nội.
<4> Lê Công Triêm (chủ biên), Nguyễn Đức Vũ, trần Thị Tú Anh(2002), một số vấn đề hiện nay của cách thức dạy học tập đại học, NXB GD, Hà Nội.